เปียโน นับเป็นผลงานสร้างสรรค์ทางศิลปะ ที่ทรงคุณค่าชิ้นหนึ่งของโลก เปรียบเสมือนสิ่งมีชีวิต ที่สามารถเปล่งเสียงดนตรีได้อย่างน่าอัศจรรย์ จึงควรได้รับการตรวจเช็กอย่างสม่ำเสมอ ดูแลจูนเสียงเปียโนทุกปี ไม่ต่างกับการตรวจสุขภาพในคน เพื่อตรวจหาข้อบกพร่อง ซ่อมแซมส่วนที่เสื่อมสภาพ แล้วแก้ไขให้อยู่ในสภาพสมบูรณ์ จะได้สามารถใช้งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ
1. “ จูนเสียงเปียโน ” คือพื้นฐานการดูแลที่สำคัญ
เนื่องจากกลไกการทำงานของเปียโนค่อนข้างซับซ้อน ตั้งแต่การที่นิ้วสัมผัสลงบนคีย์ของเปียโน จะทำให้ค้อนเคาะสาย (Hammer) ทำงาน จากนั้นค้อนจะตีลงบนสายเปียโน (Strings) แต่ละเส้น ส่งผลให้สายสั่นจนเกิดเสียง กลายเป็นเสียงเฉพาะตัวของแต่ละคีย์ ซึ่งความตึงหรือหย่อนของสายนี่เอง เป็นผลให้เกิดความถี่ที่ต่างกัน จึงสร้างเสียงที่มีพิทช์ (Pitch) หรือระดับเสียงได้ต่างกัน สายที่ตึงมากจะทำให้เกิดเสียงที่มีความถี่สูง ส่วนสายที่เริ่มหย่อน เสียงก็อาจจะแฟลตหรือเพี้ยนไปจากเดิม ดังนั้นการจูนเปียโน หรือการปรับเสียงเปียโนนั้น จึงเป็นพื้นฐานการดูแลสำคัญ ที่จะทำให้กลไกหลักสามารถทำงาน เพื่อบรรเลงเพลงอันไพเราะได้ โดยเสียงไม่ผิดเพี้ยน
2. การจูนเสียงเปียโน จำเป็นแค่ไหน ? ทำไมต้องทำทุกปี ?
2.1 ปรับเสียงเปียโนให้ตรงตามโน้ต
ไม่ว่าจะเป็น Concert Grand Piano, Grand Piano หรือ Upright Piano ย่อมมีโอกาสที่จะเกิดเปียโนเสียงเพี้ยนได้ไม่ต่างกัน เพราะความตึงของสายเปียโน ย่อมเปลี่ยนแปลงตามการใช้งาน อายุเปียโน และสภาพแวดล้อม ส่งผลให้คีย์ที่กด กับเสียงตัวโน้ตที่ออกมาไม่ตรงกัน ทำให้ต้องจูนเสียงเปียโนทุก 6 – 12 เดือน
2.2 สื่อสารความหมายเพลงได้ตามที่ตั้งใจ
เสียงเพลง เสียงดนตรีที่บรรเพลงจากเปียโน เป็นการถ่ายทอดอารมณ์ของศิลปินรูปแบบหนึ่ง ซึ่งหากต้องการให้ผู้ฟังได้รับสารที่ถูกต้อง รู้สึกอินไปกับท่วงทำนองที่เรากำลังสื่อสารแล้ว เปียโนของเราซึ่งเปรียบเหมือนเครื่องมือสื่อสาร ก็ควรจะเที่ยงตรงด้วย โดยเฉพาะเปียโนใหม่ ที่สายอาจยืดง่ายกว่าเปียโนมือสอง จึงอาจต้องจูนบ่อยถึงปีละ 3 – 4 ครั้งในช่วงแรก เพื่อให้เสียงถูกต้องตามมาตรฐาน
2.3 พัฒนาทักษะทางดนตรีให้ดีขึ้น
การที่เปียโน สามารถสร้างเสียงออกมาได้ตรงตามคีย์ที่เล่น นอกจากจะช่วยให้บรรเลงเพลงได้อย่างลื่นไหลแล้ว ยังเป็นการช่วยฝึกสกิลให้กับนักดนตรีอีกด้วย โดยเฉพาะนักเปียโนมือใหม่ ที่กำลังหัดฟัง หัดเทียบเสียง หากเสียงเปียโนผิดไปเพียงเล็กน้อย เช่น เล่นโน้ต A ความถี่ 440 เฮิรตซ์ แต่สายหย่อน จนความถี่เสียงตกไปใกล้เคียงกับโน้ต G ก็อาจทำให้การฟังและการฝึกฝนทำได้ยากขึ้น ซึ่งถือเป็นเรื่องที่ซีเรียสสำหรับนักดนตรี โดยเฉพาะคนเรียนดนตรี หรือนักดนตรีอาชีพ ทำให้การจูนเสียงเปียโน เป็นเรื่องจำเป็นที่ไม่อาจละเลยได้
2.4 ลดค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซม
เปียโนที่ถูกทิ้งไว้นานโดยไม่ได้เล่น หรือเปียโนที่เล่นเกือบทุกวัน แต่ไม่เคยจูนเปียโนเลย จะทำให้สายเปียโนเกิดการเปลี่ยนแปลงเรื่อย ๆ เกิดเป็นความเสียหายที่สะสมทีละน้อย ซึ่งหากสายหย่อนเกินไป อาจมีปัญหาแค่เสียแฟลตหรือเสียงเพี้ยน แต่หากสายตึงเกินไป อาจทำให้สายขาด แล้วส่งผลกระทบจนกลไกอื่นเสียหาย อาจกลายเป็นเรื่องใหญ่ เป็นค่าใช้จ่ายก้อนโตได้เลย
3. ช่างจูนเปียโน Victoria Pianos เรียนตรงจากต้นตำรับ
บริการจูนเสียงเปียโน (Tuning Service) ของ Victoria Pianos Galleria ดูแลโดยทีมงานช่างคุณภาพ มากประสบการณ์ ผ่านการอบรมมาจากผู้เชี่ยวชาญที่ Japan Tuning Music Academy ประเทศญี่ปุ่น ดินแดนแห่งต้นกำเนิดเปียโนคุณภาพอายุนับร้อยปี โดยผ่านการฝึกอบรม ในสาขาการจูนและซ่อมแซมเปียโน ทั้งอัพไรท์เปียโนและแกรนด์เปียโน ภายใต้การดูแลของอาจารย์ญี่ปุ่นผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งเป็นที่ยอมรับในวงการ
3.1 ตั้งเสียงเปียโนอย่างเที่ยงตรง
คงไม่ดีแน่ ถ้าต้องทนเล่นเปียโนเสียงเพี้ยนตลอดเวลา เพราะนอกจากจะบรรเลงเพลงได้ไม่ไพเราะ ดูไม่เป็นมืออาชีพแล้ว ยังเสี่ยงต่อการเสียค่าซ่อมก้อนโตอีกด้วย ลองเปลี่ยนเป็นกำหนดวงรอบการจูนเสียง และตรวจสอบสภาพทุก 6 – 12 ดีกว่าไหม ? ช่างผู้เชี่ยวชาญของเราจะได้ตั้งเสียงเปียโนให้ตรง และตรวจเช็กความผิดปกติได้ ก่อนจะสายเกินเยียวยา
3.2 ปรับ Regulation ถูกต้องแม่นยำ
ส่วนหนึ่งของการปรับจูนเปียโนที่สำคัญ คือการดูแลกลไกภายใน ให้ทำงานได้อย่างแม่นยำ ซึ่งทีมช่างจูนเปียโนของเรา มีความชำนาญและประสบการณ์สูง ช่วยให้ศิลปินบรรเลงเพลงได้อย่างพลิ้วไหว ไพเราะรื่นหู ไม่มีเสียงแฟลต เสียงเพี้ยนให้รบกวนจิตใจแน่นอน
3.3 เปลี่ยนซ่อมอะไหล่ ด้วยความชำนาญ
ชิ้นส่วนและกลไกภายในของเปียโนส่วนใหญ่ทำจากไม้ จึงมีความเสื่อมของอุปกรณ์ตามเวลา ทำให้เปียโนไม่ว่าจะมือหนึ่งหรือเปียโนมือสอง จะมีอายุการใช้งาน ที่ควรตรวจสอบ บำรุงรักษา และทดแทนตามวงรอบ เพื่อให้กลไกของเปียโน ยังสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่มีเสียงเพี้ยนผิดอ็อกเทฟ
4. สรุป
เทคนิคจูนเสียงเปียโน หรือการปรับแต่งสายเปียโน เพื่อให้ได้เสียงที่ถูกต้องตรงตามความถี่มาตรฐาน และได้ระดับเสียงที่ต้องการนั้น เป็นสิ่งที่ควรทำเป็นประจำทุก 6 – 12 เดือน เพื่อจูนให้เปียโนมีเสียงที่ได้มาตรฐาน ซึ่งที่ Victoria Pianos Galleria มีทีมงานช่างผู้เชี่ยวชาญด้านการจูน ผ่านการอบรมโดยตรงมาจากประเทศญี่ปุ่น ใช้เครื่องจูนเสียงคุณภาพสูง บวกประสบการณ์การทำงานหลายสิบปี รับรองว่าเครื่องดนตรีแสนรักของคุณ จะสามารถบรรเพลงได้อย่างไพเราะ ไม่มีเสียงเพี้ยนแน่นอน